Máy ảnh số ngày nay đã rất phổ biến vì giá máy ngày càng rẻ nên việc sở hữu một máy ảnh số cho riêng mình cũng trở nên dễ dàng hơn. Tuy nhiên máy ảnh số là một thiết bị công nghệ phức tạp với rất nhiều linh kiện điện tử bên trong do đó máy ảnh số cũng cần phải được bảo trì, bảo quản đúng cách nhằm hạn chế tối đa các tác nhân gây hại cho máy đồng thời làm tăng độ bền của sản phẩm.
Các tác nhân gây hại cho máy ảnh số
-Độ ẩm không khí quá cao hoặc quá thấp: Độ ẩm không khí quá cao không chỉ là kẻ thù của máy ảnh số mà còn là tác nhân gây hư hỏng cho nhiều thiết bị điện tử, kỹ thuật số khác như điện thoại di động, laptop... Máy ảnh số nếu không được bảo quản cách ẩm tốt có thể sẽ bị ẩm mốc không chỉ bên ngoài vỏ máy mà còn ảnh hưởng trực tiếp tới cảm biến và các linh kiện điện tử bên trong.
Tuy nhiên bạn cũng nên biết rằng nếu bảo quản máy ảnh số ở môi trường quá khô cũng không hẳn đã là tốt vì máy ảnh và ống kính đều có những bộ phận chuyển động như các bánh răng trượt, xoay và những chi tiết này được nhà sản xuất bôi trơn bằng dầu máy nhẹ để đảm bảo quá trình vận hành được trơn tru. Nếu bạn đặt máy ảnh số trong môi trường có độ ẩm quá thấp sẽ làm cho dầu khô nhanh hơn dẫn tới các chi tiết vận hành kém hiệu quả hơn thậm chí nhanh lão hóa. Máy và ống kính nên được bảo quản ở độ ẩm khoảng 35% tới 45%. Cách chống ẩm cho máy ảnh được trình bày ở phần sau.
- Nhiệt độ cao: Nhiệt độ cao ảnh hưởng trực tiếp tới độ bền và tuổi thọ của máy ảnh số. Nhiều người hay có thói quen cất máy ảnh số trong cốp xe máy mà không biết rằng cốp xe máy thường khá nóng sau khi đi một quãng đường dài dẫn tới máy ảnh gặp một số trục trặc khi bị quá nhiệt. Bạn nên tránh đặt máy ảnh vào cốp xe hoặc để máy ảnh số dưới ánh nắng quá gắt vì điều đó hoàn toàn không có lợi cho chiếc máy ảnh của bạn
- Va đập mạnh: Những va đập trong quá trình sử dụng máy ảnh có lẽ là khó tránh khỏi trong lúc di chuyển. Để đảm bảo an toàn cho máy ảnh, bạn nên sắm một chiếc túi đựng máy ảnh có tính năng chống va đập để giúp máy an toàn khi có va chạm mạnh. Hiện nay trên thị trường có bán nhiều loại túi đựng máy ảnh ngoài tính năng chống va đập còn được thiết kế bằng chất liệu không thấm ướt khi đi mưa. Với máy ảnh DSLR, bạn cũng nên trang bị thêm cho ống kính hai phụ kiện cần thiết đó là kính lọc (UV filter) vừa có tác dụng giảm tia cực tím, chống lóa vừa giúp bảo vệ ống kính khi có va chạm, tránh bị xước bề mặt ống kính; loa che nắng (lens hood) vừa ngăn không cho ánh sáng từ hai bên chiếu vào những thấu kính ngoài cùng gây mờ vừa giúp tránh va chạm trực tiếp vào phần đầu của ống kính dễ gây nứt vỡ.
Chống ẩm cho máy ảnh
Chống ẩm cho máy ảnh số có nhiều cách khác nhau, mỗi cách có những ưu nhược điểm khác nhau và chi phí bỏ ra cũng khác nhau, tùy điều kiện thực tế mà bạn chọn cách làm phù hợp.
+ Phơi nắng: Một trong những cách chống ẩm cho máy ảnh được nhiều thợ chụp ảnh hay dùng là thỉnh thoảng đem máy ảnh và ống kính ra tắm nắng. Bạn hãy chọn thời điểm ánh nắng nhẹ vào buổi sáng (tránh nắng gắt vào buổi trưa hoặc chiều) rồi tháo ống kính, kính lọc (UV filter) và cả mũ lens (hood) ra phơi trong khoảng 30 phút đến 1 giờ. Bạn nên đặt máy và phụ kiện trên một tấm vải sạch và chọn khu vực không có nhiều bụi để tránh bụi bẩn bám vào máy hay ống kính. Tắm nắng cho máy ảnh và phụ kiện chỉ thích hợp với những khu vực khô ráo, ít bụi, cách này tuy đơn giản và không mất tiền nhưng lại hoàn toàn phụ thuộc vào điều kiện thời tiết nơi bạn ở.
+ Chống ẩm: Nếu khu vực bạn ở thường có mưa hoặc trời nồm ẩm ướt thì phơi nắng là điều không thể thực hiện được. Trong trường hợp này bạn cần phải tìm cách khác để hạn chế tối đa hơi ẩm trong không khí tiếp xúc với máy và phụ kiện. Một trong những cách chống ẩm mà các thợ ảnh ngày xưa hay dùng đó là rang thật khô gạo sau đó bỏ vào túi vải xô khâu kín lại đặt bên cạnh máy ảnh và ống kính. Đặc tính gạo rang có thể hút ẩm rất tốt nhưng sau một thời gian bạn sẽ phải tháo túi ra và rang lại gạo để đảm bảo hạt gạo vẫn khô và hút ẩm tiếp. Cách này tuy không mất nhiều chi phí nhưng tốn công rang gạo và công tháo lắp túi đồng thời nếu bạn quên không kiểm tra túi gạo thường xuyên, rất có thể máy ảnh của bạn vẫn sẽ bị ẩm mốc.
Bạn cũng có thể sử dụng vôi bột cho vào túi vải xô giống như gạo rang vì đặc tính hút ẩm của vôi bột cũng rất tốt, tuy nhiên hãy nhớ kiểm tra độ ẩm của túi gạo hoặc vôi theo định kỳ để đảm bảo máy không bị ẩm mốc.
Ngày nay hạt chống ẩm Silicagel ra đời được ứng dụng rộng rãi trong bảo quản chống ẩm cho thuốc hay các thiết bị điện tử như máy ảnh số. Hạt chống ẩm Silicagel có giá rất rẻ, chỉ từ 30 tới 40 nghìn đồng/kg và mua tại các cửa hàng bán hóa chất (ở Hà Nội có thể tìm mua ở phố Hàng Gà). Bạn hãy cho hạt chống ẩm Silicagel vào rang thật khô sau đó bỏ vào túi vải xô khâu lại, tiếp theo hãy bỏ cả hạt chống ẩm cùng máy và ống kính vào một chiếc hộp nhựa có gioăng cao su kín (tốt nhất dùng loại hộp của hãng Lock&Lock đảm bảo kín). Định kỳ 2 tháng mỗi lần bạn nên mở hộp để kiểm tra xem hạt Silicagel đã no nước hay chưa và đem rang/phơi nắng nếu cần thiết.
Hiện nay tại các cửa hàng bán máy ảnh đều có bán loại hộp chống ẩm bằng nhựa trong suốt, bên trong được đặt sẵn túi chứa hạt Silicagel rất thuận tiện cho việc bảo quản tránh ẩm. Có hai loại hộp chống ẩm, một loại chỉ đựng sẵn túi chứa hạt Silicagel, loại khác được nhà sản xuất trang bị thêm một đồng hồ ẩm kế giúp bạn dễ dàng theo dõi độ ẩm và phát hiện tình trạng quá ẩm hoặc quá khô.
Nếu như bạn quá bận rộn và ít có thời gian quan tâm đến độ ẩm trong hộp bảo quản máy ảnh số, có một thiết bị chuyên dụng khác là tủ chống ẩm chạy bằng điện sẽ giúp bạn luôn luôn yên tâm không phải lo về tình trạng ẩm mốc của thiết bị. Tủ chống ẩm có nhiều dung tích khác nhau từ 8 lít tới 400 lít tùy thuộc số lượng thiết bị bạn muốn bảo quản nhiều hay ít. Cấu tạo tủ chống ẩm thường là vỏ bằng kim loại, mặt trước bằng kính, phía bên trong có núm vặn điều chỉnh mức độ ẩm phù hợp và bên ngoài cửa tủ có đồng hồ ẩm kế giúp bạn dễ dàng theo dõi độ ẩm bên trong tủ. Tủ chống ẩm loại 40 lít được xem là phù hợp với đa số nhu cầu của người dùng máy ảnh số, bạn có thể xếp 1 thân máy và từ 2 tới 3 ống kính cỡ vừa vào chiếc tủ này.
Hộp chống ẩm có đồng hồ ẩm kế
Tủ chống ẩm chuyên nghiệp dùng điện có thể bảo quản thân máy và nhiều ống kính
Hi vọng với những kinh nghiệm bảo quản máy ảnh số trên đây sẽ giúp bạn bảo quản tốt nhất chiếc máy ảnh của mình trong suốt thời gian dài.
